تاثیر ویتامین‌ها بر تولیدمثل پرندگان و حیوانات دارای ابعاد مختلف وگوناگونی است و فقدان ویتامین‌های مورد نیاز بدنی حیوانات علاوه بر اینکه می‌تواند سلامت حیوان یا پرنده را به خطر بیاندازد می‌تواند باعث عدم تولیدمثل یا تولیدمثلی فاقد بازده گردد.

تاثیر ویتامین‌ها بر تولیدمثل پرندگان و حیوانات دارای ابعاد مختلف وگوناگونی است و فقدان ویتامین‌های مورد نیاز بدنی حیوانات علاوه بر اینکه می‌تواند سلامت حیوان یا پرنده مذکور را به خطر بیاندازد می‌تواند باعث عدم تولیدمثل یا تولیدمثلی فاقد بازده گردد.

تولیدمثل در حیوانات و پرندگان یک روند پیچیده است که به فیزیولوژی جانوری نر و ماده بستگی دارد. اگرچه عوامل بسیاری در امرعدم تولیدمثل (ناباروری) حیوانات و پرندگان دخیل هستند و در صورت بروز این مشکل باید با متخصص دامپزشک یا مشاور دامپزشکی مربوطه مشورت کرد. اما به‌طور کلی مکمل‌های مهمی وجود دارند که بر اساس یک تقسیم‌بندی کلی در جهت کمک به تولیدمثل موفق در تمام حیوانات و پرندگان به ترتیب (ضروری، مهم و مفید) مورد استفاده قرار گیرند. چنانچه نمی‌توانید، تمام ویتامین‌ها را که در تولیدمثل مؤثر هستند تهیه نمایید، می‌توانید ضروری‌ترین آنها را از طبقه‌بندی زیر انتخاب کنید.

گروه اول مکمل‌های ضروری هستند:

سلنیوم یک ویتامین حیاتی برای باروری است. در واقع سلنیوم یک ماده معدنی است. اما این ماده تاثیر کمی برتعداد اسپرم‌های تولید شده و یا عدم تولیدمثل (ناباروری) ندارد.

ویتامین C یکی دیگر از ویتامین‌های ضروری برای تولیدمثل (باروری) است. این ویتامین در تولید اسپرم تاثیرگذارست. از جمع شدن آنها در یک نقطه جلوگیری کرده و آنها را وادار به حرکت می‌کند.

ویتامین E، یکی دیگر از این گروه مکمل‌هاست. این ویتامین نقش مهمی در متعادل کردن تولید هورمون و حمل اکسیژن به اندام‌های جنسی دارد.

روی، نیز یک مکمل دیگر و در واقع مانند سلنیوم یک ماده معدنی است. این عنصر نیز در عملکرد مطلوب اندام‌های تولیدمثلی نقش مؤثر دارد.

گروه دوم مکمل‌های مهم هستند:

DMG یکی از این دسته ویتامین‌هاست. این ویتامین تولید اکسیژن را در خونی که به کلیه بافت‌ها از جمله اندام‌های تولیدمثلی می‌روند، را افزایش می‌دهد.

ویتامین دوم این گروه اوکتاکوزانول نام دارد. گیاهک گندم منبع غنی این ماده است و به تولید هورمون‌ها کمک می‌کند.

ویتامین‌های گروه سوم مکمل‌های مفید هستند که نسبت به دو گروه دیگر در درجه سوم اهمیت قرار می‌گیرند.

دسته اول اسید‌های چرب ضروری هستند. نقش این اسیدها طبیعی کردن عملکرد و فعالیت‌ غده‌ها و بویژه در سیستم‌های تولیدمثلی است.

گروه دوم منگنز نام دارد. این منگنز باید به صورت جداگانه از کلسیم مصرف شود. این عنصر باعث طبیعی شدن تولید هورمون‌های جنسی می‌شود.

ویتامین A نیز در این مجموعه گنجانده شده است چه با بتاکاروتین طبیعی و یا ترکیبات کاروتونوئیدی همراه باشد. ویتامین A نقش تنظیم عملکرد غدد تولیدمثلی را بر عهده دارد.

آخرین گروه ترکیبات ویتامین B با B5 و B6 اضافی است. این ترکیبات تنظیم‌کننده عملکرد غدد جنسی است. در حالی که B5 تنظیم تولید هورمون‌های جنسی و B6 برای ترکیبات ژنتیکی مورد نیاز است. سایر ویتامین‌ها برای کمک به باروری شامل کارنیتین، آرگینین، روی، سلنیوم و ویتامین B-12 نقش مهمی در افزایش تعداد اسپرم‌ها و میزان تحرک آنها دارد. همچنین بسیاری از ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان برای درمان عدم تولیدمثل (ناباروری) مفید هستند که از آن جمله می‌توان به ویتامین E، ویتامینC، گلاتاتیون و کوانزیم Q10 اشاره کرد.

نگهدارنده محترم: از هرگونه درمان خود سرانه و تجویز‌های غیر اصولی دارویی برای حیوانات به شدت پرهیز نمایید، هرگونه اشتباه در تشخیص و تجویز می‌تواند باعث ایجاد عوارض غیر قابل جبران گردد.